Coraz więcej nadużyć na L4. Ponad 8 tysięcy osób straciło świadczenia

ZUS odzyskał 150,5 mln zł. Kontrole zwolnień lekarskich coraz skuteczniejsze

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podsumował pierwsze półrocze 2025 roku. Dane pokazują, że instytucja skuteczniej niż dotychczas walczy z nieuczciwym wykorzystaniem zwolnień lekarskich. Do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wróciło aż 150,5 miliona złotych – to o ponad 30 milionów więcej niż w tym samym okresie roku ubiegłego.

Zwolnienie to nie urlop

ZUS przypomina, że zwolnienie lekarskie nie jest formą dodatkowego urlopu. To czas przeznaczony na odpoczynek, regenerację i odzyskanie zdolności do pracy. Chorujący mogą wykonywać tylko podstawowe czynności życia codziennego, takie jak zakupy czy wizyta u lekarza.

Tymczasem kontrole ujawniają zupełnie inne praktyki. Wśród osób przebywających na L4 znaleziono takich, którzy prowadzili działalność usługową, dorabiali jako kierowcy taksówek, sprzedawali w internecie, a nawet wyjeżdżali na wakacje.

Rekordowa liczba kontroli

Od stycznia do czerwca 2025 roku przeprowadzono 227 tysięcy kontroli. W ich wyniku ZUS wstrzymał wypłaty ponad 14,8 tysiąca zasiłków na kwotę 22,2 mln zł. Dodatkowe 128,3 mln zł to efekt obniżenia świadczeń po ustaniu zatrudnienia.

Dla porównania – w pierwszym półroczu 2024 roku odzyskano 117,5 mln zł. Tegoroczne dane pokazują wyraźny wzrost skuteczności działań.

Dwa rodzaje kontroli

Zakład prowadzi dwa typy weryfikacji. Pierwszy to kontrola prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy. Lekarze orzecznicy sprawdzają, czy stan zdrowia rzeczywiście uzasadnia wystawienie zwolnienia.

Drugi typ to kontrola prawidłowości wykorzystywania L4. Tu inspektorzy analizują, jak chory spędza czas – czy rzeczywiście odpoczywa, czy może pracuje lub prowadzi działalność niezgodną z przeznaczeniem zwolnienia.

Ponad 8 tysięcy osób straciło świadczenia

W pierwszym półroczu 2025 roku ponad 8 tysięcy osób zostało przyłapanych na nieprawidłowym korzystaniu ze zwolnień lekarskich. W efekcie odebrano im świadczenia.

ZUS podkreśla, że takie działania mają nie tylko wymiar finansowy, ale także wychowawczy. Nadużycia L4 obciążają system i uderzają w uczciwych pracowników.

Co oznacza to dla pracowników?

Eksperci przypominają, że osoba na zwolnieniu lekarskim powinna skupić się wyłącznie na powrocie do zdrowia. ZUS akceptuje zwykłe czynności, takie jak wizyty u lekarza czy podstawowe zakupy, ale każde inne aktywności zawodowe lub wyjazdy rekreacyjne mogą być uznane za nadużycie.

Pierwsze półrocze 2025 roku pokazało, że ZUS coraz skuteczniej walczy z nieuczciwym wykorzystywaniem zwolnień lekarskich. 150,5 mln zł wróciło do systemu dzięki wzmożonym kontrolom. To dowód, że instytucja nie zamierza tolerować nadużyć i konsekwentnie egzekwuje przepisy.