Co trzeba wiedzieć o cukrzycy?

Z danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że w 1990 roku na świecie 200 milionów osób chorowało na cukrzycę. W 2022 r. liczba chorych wzrosła do 830 mln w 2022 r. z nich nie przyjmowała leków na cukrzycę. Największa liczba nowych zachorowań jest notowana w krajach o niskich i średnich dochodach.

Cukrzyca może prowadzić do zaburzeń widzenia, niewydolności nerek, zawału serca i udaru mózgu. Chorobę można leczyć, można też uniknąć jej powikłań można lub opóźnić ich rozwój za pomocą diety, aktywności fizycznej, leków i regularnych badań.

W Polsce na cukrzycę choruje ok. 3 mln osób. Do 2030 r. chory może być co dziesiąty Polak. Wzrost zachorowań widoczny jest również w województwie mazowieckim.

– W 2022 r. z systemu ochrony zdrowia na Mazowszu korzystało ponad 35 tys. pacjentów z cukrzycą typu 1 i 210 tys. z cukrzycą typu 2 – wyjaśnia Łukasz Jarocki, rzecznik prasowy mazowieckiego NFZ. – W 2023 r. takich pacjentów było odpowiednio 37 tys. i 231 tys. W ubiegłym roku liczba pacjentów z cukrzycą typu 1 wzrosła do niemal 38 tys., a z cukrzycą typu 2 do 243 tys.

Objawy choroby

Symptomy cukrzycy nie zawsze da się odróżnić od innych dolegliwości. To właśnie jeden z powodów zbyt późnego rozpoznania choroby (dotyczy to zwłaszcza cukrzycy typu 2). Objawy typowe dla cukrzycy to: wielomocz (oddawanie większej ilości moczu, również w nocy), wzmożone pragnienie i suchość ust (objaw najczęściej wymieniany przez chorych), osłabienie i senność (także uczucie zmęczenia oraz zaburzenia koncentracji)

Cukrzyca typu 1 i typu 2

Cukrzyca typu 1, zwana też insulinozależną, młodzieńczą lub wieku dziecięcego. Charakterystyczny jest dla niej niedobór insuliny, który wymaga codziennego podawania tego hormonu. Nie są znane przyczyny cukrzycy typu 1, ani sposoby jej zapobiegania.

Cukrzyca typu 2 uniemożliwia organizmowi prawidłowe wykorzystanie insuliny. Jeśli choroba nie jest leczona, prowadzi to do wysokiego poziomu cukru we krwi, a z czasem może powodować poważne uszkodzenia organizmu (zwłaszcza nerwów i naczyń krwionośnych).

Na cukrzycę typu 2, nazywaną dawniej insulinoniezależną lub cukrzycą dorosłych choruje ponad 95 proc. pacjentów. Ten typ choroby występował do niedawna tylko u dorosłych. Obecnie coraz częściej występuje u dzieci. Cukrzyca typu 1, która występuje zdecydowanie rzadziej, rozpoczyna się gwałtownie, przeważnie w młodym wieku.

Jak zapobiec cukrzycy typu 2?

Bardzo istotne są: dieta oraz regularna aktywności fizyczna. Lekarze zalecają codzienny wysiłek fizyczny dostosowany do indywidualnych możliwości. Posiłki należy spożywać regularnie i o stałych porach. Trzeba zminimalizować spożycie słodyczy oraz innych węglowodanów o wysokim indeksie glikemicznym. Bardzo niewskazane są nasycone kwasy tłuszczowe. Wskazane jest natomiast wypijanie minimum 2 litrów płynów (najlepiej wody) na dobę.